wilgotnica jasna
Status na Czerwonej Liście – V
Występowanie: VIII-XI
Niejadalny
[singlepic id=1552 w=640 h=640 float=center]
Gliophorus laetus (Pers.) Herink, Sb. severočeského Musea, Historia Naturalis 1: 84 (1958)
Kapelusz: średnicy 1-3 cm, początkowo półkulisto sklepiony, później płasko rozpostarty, a nawet miejscami wywinięty, na szczycie płaski lub czasami nieco zapadnięty, śluzowaty, błyszczący gładki, często półprzejrzysty i prążkowany od przeświecających od spodu blaszek. Barwa bardzo zmienna, od płowopiaskowej aż do pomarańczowobrunatnej.
Hymenofor: blaszki u młodych okazów białawe, później różowawe, prawie zawsze z popielatym, rzadziej zielonkawym odcieniem, dość grube, rzadkie, różnej długości, czasem u podstawy połączone zmarszczkami międzyblaszkowymi, szeroko przyrośnięte lub nawet zbiegające, na brzegu równe.
Trzon: 2-5 x0,3-0,5 cm, równowąski, czasem lekko wygięty, śluzowaty, błyszczący, gładki, elastyczny, wewnątrz czasem pusty, nieco jaśniejszy od kapelusza, żołto-ochrowo-pomarańczowy, górą czasami szaropopielaty lub zielonkawy.
Miąższ: w młodych okazach bladoochrowy, u starszych brązowopomarańczowy, w kapeluszu bardzo cienki, miejscami półprzejrzysty, elastyczny, o smaku łagodnym, niektóre owocniki bez zapachu, inne o słabej niemiłej woni, przypominającej zapach starej gumy.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 6-7 x 4-5 μm, szerokoelipsoidalne (niektóre prawie kuliste). Podstawki 2 – i 4 – zarodnikowe. Pleurocystyd brak. Cheilocystydy wysmukłe, nitkowate, czasami rozgałęzione.
Środowisko: pojawia się gromadnie, po kilka lub kilkanaście sztuk, na łąkach, pastwiskach, brzegach lasów. Częściej w górach.
Uwagi: jest to bardzo zmienny gatunek. Podobna jest wilgotnica papuzia (Gliophorus psittacinus), w przeciwieństwie do której nie ma domieszki barwy zielonkawej oraz ma szeroko przyrośnięte blaszki.
Synonimy:
Agaricus laetus Pers., Observ. mycol. (Lipsiae) 2: 48 (1800) [1799]
Hygrocybe laeta (Pers.) P. Kumm., Führ. Pilzk. (Zerbst): 112 (1871)
Hygrophorus houghtonii Berk. & Broome [as ‘houghtoni‘], Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 4 11: 342 (1873)
Hygrophorus laetus (Pers.) Fr., Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 329 (1838) [1836-1838]
Literatura:
B. Gumińska, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997
D. Boertman, Fungi of Northern Europe, Volume 1: The Genus Hygrocybe – Revised 2nd Edition, Svampetryk, 2010
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp. Copenhagen 2008
[nggallery id=182]
Opracowanie: Waldemar Czerniawski