żagiew wielkogłowa
Status na Czerwonej liście – V, chroniony
Występowanie: IX-XI
Jadalny
[singlepic id=4032 w=640 h=640 float=center]
Polyporus umbellatus (Pers.) Fr., Syst. mycol. (Lundae) 1: 354 (1821)
Kapelusz: owocnik jednoroczny, składa się z grubego trzonu, rozgałęziającego się na wiele mniejszych, ma których znajdują się kapelusiki. Mają one 2 – 4 cm, są okrągłe, cienkomięsiste, w centralnej części wgłębione o pofalowanym brzegu. Kapelusiki mogą mieć kolor ochrowy, kremowy, siwy z brązowawymi łuseczkami.
Hymenofor: rurki białe, bardzo krótkie, mocno zbiegające na trzon. Pory początkowo białe, z wiekiem ochrowe.
Trzon: małe trzony białe, centralne, cienkie i długie. W górnej części lejkowato rozszerzone.
Miąższ: biały, mięsisty o smaku orzechowym i zapach kopru.
Wysyp zarodników: biały.
Budowa mikroskopowa: Zarodniki cylindryczne, bezbarwne, 7 – 10 x 3 – 4 µm.
Środowisko: pojawia się w lasach liściastych i mieszanych, przy podstawie dębów i rzadziej buków czy też innych drzew liściastych.
Uwagi: owocniki wyrastają ze skleroty, przyrośniętej do korzeni drzew. Gatunkiem podobnym jest żagwica listkowata (Grifola frondosa).
Synonimy:
Boletus ramosissimus Scop., Fl. carniol., Edn 2 (Wien) 2: 470 (1772)
Boletus ramosissimus var. cristatus Schaeff., Fung. bavar. palat. nasc. (Ratisbonae) 4: 85 (1774)
Boletus ramosus Vahl, Fl. Danic. 7: tab. 1197 (1797)
Boletus umbellatus Pers., Syn. meth. fung. (Göttingen) 2: 519 (1801)
Cerioporus umbellatus (Pers.) Quél., Fl. mycol. France (Paris): 409 (1888)
Cladodendron umbellatum (Pers.) Lázaro Ibiza, Revta R. Acad. Cienc. exact. fis. nat. Madr. 14(12): 865 (1916)
Cladomeris umbellata (Pers.) Quél., Enchir. fung. (Paris): 167 (1886)
Dendropolyporus umbellatus (Pers.) Jülich, Biblthca Mycol. 85: 400 (1982) [1981]
Fungus ramosissimus (Scop.) Paulet, Traité champ. (Paris) 2: 120 (1793)
Grifola ramosissima (Scop.) Murrill, Bull. Torrey bot. Club 31(6): 336 (1904)
Grifola umbellata (Pers.) Pilát, Beih. bot. Zbl., Abt. 2 52: 25 (1934)
Merisma umbellatum (Pers.) Gillet, Hyménomycètes (Alençon): 691 (1878)
Pocillaria umbellata (Pers.) Kuntze, Revis. gen. pl. (Leipzig) 2: 866 (1891)
Polypilus ramosissimus (Scop.) Bondartsev & Singer, Annls mycol. 39(1): 47 (1941)
Polypilus umbellatus (Pers.) P. Karst., Bidr. Känn. Finl. Nat. Folk 37: 24 (1882)
Polyporus chuling Shirai, Bot. Mag., Tokyo 19: 92 (1905)
Polyporus ramosissimus (Scop.) J. Schröt., in Cohn, Krypt.-Fl. Schlesien (Breslau) 3.1(25–32): 481 (1888) [1889]
Sclerotium giganteum Rostr., Bot. Tidsskr. 17: 231 (1890)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
P. Škubla, Wielki atlas grzybów, Elipsa, 2008
[nggallery id=506]
Opracowanie: Waldemar Czerniawski