ponurnik niekształtny
Występowanie: VII-XI
Niejadalny
[singlepic id=1405 w=640 h=640 float=center]
Tapinella panuoides (Fr.) E.-J. Gilbert, Les Livres du Mycologue Tome I-IV, Tom. III: Les Bolets: 68 (1931)
Kapelusz: średnicy do 8 cm, półkulisty, muszelkowaty, wydłużony, czasem miseczkowaty, rzadziej boczny na krótkim trzonku, włochaty zwłaszcza przy brzegu, później omszony, na koniec gładki, bladożółty, ochrowy, brudnoochrowy, z wiekiem ciemniejszy. Brzeg podwinięty, później nieco falisty.
Hymenofor: blaszki gęste, zbiegające, faliste, anastomozujące, zwłaszcza u podstawy, rzadziej tylko rozwidlone, żółte, z wiekiem płowe, łatwo je oderwać od miąższu.
Trzon: najczęściej trzonu brak. Jeśli się pojawia to jest boczny i krótki, w kolorze kapelusza.
Miąższ: cienki, miękki, białawy do kremowego. Smak łagodny, zapach niewyraźny.
Wysyp zarodników: jasnobrązowy.
Budowa mikroskopowa: zarodniki 4-6 x 3-4 µm, szerokoelipsoidalne, z ziarnistością, dojrzałe zwykle z jedną kroplą. Cystyd brak.
Środowisko: pojawia się na murszejących pniach i na suszu drzew iglastych, rzadziej liściastych, a także w piwnicach, studniach, kopalniach.
Uwagi: gatunek ten jest bardzo zmienny w kształcie. Wyrasta przeważnie grupkami, w kępkach. Nie jest częsty.
Synonimy:
Paxillus fagi Berk. & Broome, Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 5 9: 181 (1882)
Plicaturella panuoides (Fr.) Rauschert, Nova Hedwigia 54(1-2): 225 (1992)
Rhymovis panuoides (Fr.) Rabenh., Deutschl. Krypt.-Fl. (Leipzig) 1: 453 (1844)
Serpula panuoides (Fr.) Zmitr. ex Zmitr., Nov. sist. Niz. Rast. 35: 81 (2001)
Literatura:
W. Wojewoda (red.), Checklist of Polish Larger Basidiomycetes – Vol. 7 (2003) – Biodiversity of Poland
A. Skirgiełło, Flora Polska. Grzyby (Mycota). Tom I. Borowikowate (Boletales). PWN. Warszawa, 1960
[nggallery id=156]
Opracowanie: Waldemar Czerniawski